Οι αρχαίες μαρτυρίες, αν και δεν συνοδεύονται από αρχαιολογικές αποδείξεις, υποστηρίζουν την κατοίκηση της περιοχής τουλάχιστον από την Εποχή του Χαλκού. Όταν αυτά τα βουνά έγιναν η μήτρα των δωρικών ελληνικών φύλων. Η αρχαϊκότητα και η ανεξαρτησία αυτών των τόπων, όμως, συνοδευόταν από την απομόνωση και την πολιτιστική τους καθυστέρηση. Τα μέρη αυτά έμειναν μακριά από τις ιστορικές εξελίξεις του ελληνικού χώρου όλην την περίοδο της Αρχαιότητας και του ελληνικού Μεσαίωνα.

Αντίθετα στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η απομόνωσή τους τα έκανε σημαντικά για το γένος των Ελλήνων. Τότε αυτά τα βουνά έγιναν τα κάστρα της πολιτικής ανεξαρτησίας των Ελλήνων και του αγώνα τους ενάντια στον οθωμανικό ζυγό. Τα κάστρα των κλεφταρματωλών, του Κατσαντώνη και του Καραϊσκάκη.

Έγιναν, όμως, και κοιτίδες πνευματικής αναγέννησης. Οι σχολές του Προυσού, των Βραγγιανών και του Καρπενησίου, ήταν τα πανεπιστήμια της πνευματικής επιβίωσης του σκλαβωμένου λαού και παρήγαγαν γενιές δασκάλων, που κράτησαν στην ορεινή Ελλάδα την γλώσσα και την ταυτότητα του λαού.

Στα σκοτεινά χρόνια της κατοχής τα βουνά αυτά ξανά έγιναν τόπος ελευθερίας και ελπίδας, καθώς φιλοξένησαν τον αγώνα ενάντια στον κατακτητή και την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, γνωστότερη σαν Κυβέρνηση του Βουνού.

Η ζωή εδώ πάνω ήταν πάντα σκληρή και δύσκολη, όμως η ανθεκτική αγωνιστικότητα των Ευρυτάνων και η αγάπη τους για τα γράμματα τους βοήθησαν να ξεπεράσουν τις ιστορικές και αντικειμενικές αντιξοότητες και να κρατηθούν στον δύσκολο, μα και όμορφο, αυτόν τόπο που τον αγάπησαν όσο λίγοι αγαπούν τον τόπο τους.