Το Ηράκλειο φιλοξενεί μερικά από τα σημαντικότερα μουσεία της Ευρώπης και αυτό το κάνει έναν προορισμό μουσειακού-εκπαιδευτικού τουρισμού πρώτης γραμμής. Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η ποιότητα των μουσείων δεν εξαντλείται στην πόλη του Ηρακλείου, αλλά αφορά και τον υπόλοιπο Νομό.

Στην περιοχή του Ηρακλείου

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της χώρας και διεθνώς. Οι επισκέπτες του δεν είναι χιλιάδες, αλλά εκατομμύρια. Στις προθήκες του φιλοξενούνται εκθέματα παγκόσμιας αρχαιολογικής, ιστορικής και καλλιτεχνικής αξίας. Κυριολεκτικά, πρόκειται για μια κιβωτό της ανθρώπινης πολιτιστικής ιστορίας. Ενα κορυφαίο αξιοθέατο της Ελλάδας.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΜΦΙΚ) στεγάζεται στο κτήριο της παλιάς Ηλεκτρικής Εταιρείας Ηρακλείου, και στους απέραντους εκθεσιακούς του χώρους, αναδεικνύεται το φυσικό περιβάλλον της Κρήτης στην διαχρονία του. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η αναπαράσταση σε φυσικό μέγεθος του Γιγάντιου ∆εινοθηρίου, που έζησε στο νησί πριν από 8,5 εκατομμύρια χρόνια, και ο Εγκέλαδος, ένας βιωματικός προσομοιωτής σεισμών. Ασφαλώς ένα από τα κορυφαία και πιο σύγχρονα μουσεία φυσικής ιστορίας της Ευρώπης.

Πολύ κοντά στο ΜΦΙΚ βρίσκεται το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης (ΙΜΚ) ένα μουσείο υψηλότατης αξίας και ποιότητας, μοναδικής στην Ελλάδα για το είδος του. Στο μουσείο, ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας ιστορία δεκαεπτά αιώνων, από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι σήμερα. Κορυφαία εκθέματά του αποτελούν οι πίνακες του El Greco και το μεγάλο ομοίωμα της πόλης του Χάνδακα (Ηράκλειο) του 17ου αι.

Στην γειτονιά του Αρχαιολογικού Μουσείου βρίσκεται το πολύ αξιόλογο Μουσείο Αγ. Αικατερίνης, όπου εκτίθενται σημαντικά τεκμήρια της υψηλής κρητικής εκκλησιαστικής τέχνης, και το Δημοτικό Μουσείο Μάχης της Κρήτης.

Τέλος, στην πόλη του Ηρακλείου λειτουργεί και το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών, με εξαιρετική συλλογή σύγχρονης ελληνικής εικαστικής παραγωγής.

Στον υπόλοιπο Νομό αξίζει να επισκεφθείτε:

Στις Αρχάνες, τόπο με μεγάλη αρχαιολογική σημασία για την μινωϊκή Κρήτη, βρίσκεται η Αρχαιολογική Συλλογή Αρχανών. Είναι ένα μικρό, αλλά πολύ αξιόλογο μουσείο, που προσελκύει τους φίλους της μινωϊκής αρχαιολογίας.

Στον αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Γόρτυνας βρίσκεται η Αρχαιολογική Συλλογή Γόρτυνας, με εκθέματα από τον σημαντικότατο αυτό χώρο, της πρωτεύουσας της Κρήτης κατά την Υστερη Αρχαιότητα.

Στους Βώρους Πυργιωτίσσης, κοντά στο Τυμπάκι, βρίσκεται το εξαιρετικό Μουσείο Κρητικής Εθνολογίας. Ένα μουσείο υπόδειγμα για το είδος του.

Στο Πισκοπιανό, στον Λιμένα Χερσονήσου, η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, στην οποία ανήκει το ΙΜΚ Ηρακλείου, έχει ιδρύσει το Αγροτικό Μουσείο Πισκοπιανών, ένα από τα ομορφότερα λαογραφικά μουσεία της Κρήτης. Λίγο ανατολικότερα βρίσκεται το βραβευμένο ιδιωτικό