Το μινωϊκό παλάτι, ο οικισμός και το νεκροταφείο της Ζάκρου, στο ανατολικότερο άκρο της Κρήτης, είναι από τα σημαντικότερα μνημεία του νησιού και της Ανατολικής Μεσογείου. Ένας θαυμάσιος αρχαιολογικός χώρος, αρκετά καλά διατηρημένος σε μια τοποθεσία απόμερη και μυστηριακά όμορφη.

Βόρεια της Ζάκρου, 17 χλμ ανατολικά της Σητείας, βρίσκεται ο μινωϊκός οικισμός του Παλαιοκάστρου, σημαντική αρχαιολογική θέση με μακρά ιστορία κατοίκησης, από τα πρώτα χρόνια του μινωϊκού πολιτισμού (3000 π.Χ.). Η θέση καλύπτει έκταση μεγαλύτερη των 50 στρ. και δεσπόζει το ΒΑ άκρου του νησιού και της πλούσιας κοιλάδας του.

Ο υστερομινωϊκός οικισμός στα Γουρνιά είναι από τις ελάχιστες μινωϊκές πόλεις που έχουν ανασκαφεί πλήρως. Διατηρείται εξαιρετικά, πάνω σε χαμηλό παραθαλάσσιο λόφο, 20 χλμ ΝΑ του Αγ. Νικολάου, ενώ σώζονται λείψανα και των λιμενικών του εγκαταστάσεων.

Πολύ κοντά στα Γουρνιά (10 χλμ ΝΑ) βρίσκεται ο μινωϊκός οικισμός της Βασιλικής. Ο πρωϊμότερος γνωστός οργανωμένος στα πολεοδομικά πρότυπα που έμελε να ισχύσουν στην ακμή του μινωϊκού πολιτισμού. Ένα πολύ σημαντικό μνημείο για την γνώση της εξέλιξης της προϊστορικής Κρήτης.

Η αρχαία πόλη Λατώ βρίσκεται δίπλα στο παραδοσιακό χωριό της Κριτσάς. Ήταν η σημαντικότερη Δωρική πόλη της Ανατολικής Κρήτης και τα ερείπια της καλύπτουν μια οχυρή ορεινή θέση με θαυμάσια θέα του κόλπου Μιραμπέλου.

Άλλες αξιόλογες αρχαιολογικές θέσεις είναι ο μινωϊκός οικισμός του Πετρά, στην Σητεία, η μινωϊκή κατοικία στο Χαμέζι, 11 χλμ δυτικά της Σητείας, η εντυπωσιακή μινωϊκή έπαυλη του Μακρύγιαλου, 25 χλμ ανατολικά της Ιεράπετρας και η ρωμαϊκή έπαυλη στην ίδια τοποθεσία.